گزارش درس بازدید زمین شناسی

فصل نقشه ها و نقشه ی زمین شناسی :

1- تعریف :
نقشه ی زمین شناسی خلاصه ی بررسی ها و عملیاتی است که در یک محل و در روی زمین انجام می گردد و بین چینه شناسی ، تکتونیک ، پالئونتولوژی و مشاهدات سنگ شناسی آن ناحیه است .
نقشه ی زمین شناسی از یک طرف سند علمی معتبری است و از طرف دیگر وسیله ی کار جهت استخراج معادن و تهیه ی محصولات صنعتی و نفت و آب و سد سازی و کشاورزی و کارهای مهم دیگر مانند پل سازی و غیره می باشد .

نقشه پستی و بلندی یا توپوگرافی :
نقشه ی توپ.گرافی عبارت است از ؛ یک نقشه مسطح که وضع پستی و بلندی یک محل را نشان می دهد .

نقشه ی زمین شناسی :
نقشه ی زمین شناسی عبارت است از : نقشه ای که وضع زمین را از نظر جنس سنگ ها و سن آنها در سطح یا در اعماق مختلف قرار گرفتن لایه ها روی یکدیگر را مشخص می نماید .

برش یا مقطع :
معمولاً نقشه های زمین شناسی را با تهیه مقاطع زمین شناسی مورد مطالعه قرار می دهند . برای این منظور در امتدادی مشخص نیم رخی از آن تهیه می نمایند و آن عبارت است از ، مقطع سطح قائم با سطح افق .

نقشه زمین شناسی :
با افزودن پدیده ها و خصوصیات زمین شناسی بر روی یک نقشه ی توپوگرافی نقشه ی زمین شناسی بدست می آید . هر یک از اشکوب ها با علامت ثابت و رنگی مخصوص نشان داده می شود ، مثلاً ( j) نشان ژوراسیک است . و هر یک از این رنگ ها با خطوط سیاه نازکی محدود می گردد . بطور خلاصه نقشه ی زمین شناسی برخورد طبقات زمین شناسی را با سطح توپوگرافی محل نشان می دهد .
جنبش های تکتونیکی و گسلها را با خط درشت و سیاه یا رنگی روی نقشه مشخص می نمائید.

زمین های رسوبی :
در نقشه های زمین شناسی هر یک از اشکوب ها رنگ ثابتی دارند . در کنار نقشه نمونه رنگها دیده می شود و آنها طوری تنظیم شده اند که نظو رسوبی طبقات حفظ می گردد ، یعنی در قسمت پایین ، طبقات قدیمی و رو به بالا طبقات جدیدترین نشان داده می شود .

برخی از نشانه های نقشه های زمین شناسی :

نمونه علامت گذاری و رنگ طبقاط به صورت زیر است :
– دوران چهارم : بیرنگ یا طراحی کم رنگ – پلیوسن : سبز – خاکستری تا زرد کم رنگ
– اثیلوسن – میوسن : زرد پر رنگ – نارنجی
– ائوسن : قرمز قهوه ای و یا سبز مایل به زرد – کرتاسه : سبز
– ژوراسیک فوقانی : آبی کم رنگ
– لیاس : آبی پررنگ – تریاس : بنفش – برمین : خاکستری

زمین های آتشفشانی با رنگ قرمز مشخص می گردد . خایی که دارای فسیل است یا علامت F نمایش داده می شود . شیب زمین را با خطی عمود بر جهت طبقات نشان می دهند .

گسلها با خط سیاه مشخص می شوند .
روراندگی را با علامت و با مثلث های کوچک نمایش می دهند .

برش یا مقطع زمین شناسی :
مقطع زمین شناسی نظم وترتیب طبقات را در زیر و در سطح زمین نشان می دهد . و معمولاً آنرا روی نقشه ی توپوگرافی رسم می نمایند . قطر طبقات ، شیب ، جهت ، نوع سنگها ، حوادث ؟؟؟؟ و غیره را در آن نمایش می دهند .

ساختمان طبقات :
معمولاً وقتی مقطعی از زمین تهیه می شود به دو نوع ساختمان برخورد می کنیم : یا ساختمان افقی است و یا چین خورده .

ساختمان افقی :
طبقاتی که کاملاً افقی باشند قادرند در روی نقشه اثر حدود گسترش ها و بیرون زدگی ها موازی خطوط تراز باشند طبقات آن زمین ها افقی می باشند .

زمین چین خورده :
بیشتر زمین ها چین خورده اند و این مطلب از راه طاقدیس ها که به وسیله ی ناودیس ها از یکدیگر جدا شده اند معلوم می گردد .

– نقشه های زمین شناسی در ایران توسط سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور و شرکت نفت .

فصل اول

ایستگاه یک :
در این منطقه جنس سنگها آهکی است و سن ها مربوط به زمان کرتاسه شواهد نشان می دهد .
سنگها در این منطقه سنگهای رسوبی از نوع آهکی می باشد ، محیط تشکیل دریایی اعماق کمتر از 200 تا 300 متر بوده است که بی کربنات کلسیم در آب دریا زیاد بوده است و در اثر تبخیر آب ، رسوب کرئه اند . تشکیلات آهکی بصورت توده ای و لایه بندی در منطقه دیده می شود . منطقه از لحاظ تکتونیکی شدید است ، گسل قابل رویت است که لایه ها جا به جا شده است . لایه ها وقتی رسوب کرده اند افقی شکل گرفته بوده اند که در اثر فاز عظیم تکتونیکی در زمان کرتاسه از حالت افقی خارج شده اند .

فرسایش و هوا زدگی :
عملکرد باد در محیط های بیابانی ، در محیط های بیابانی نوع فرسایش بادی است که حجم زیادی از رسوبات به صورت شن های روان در منطقه پخش شده است . موانع طبیعی باعث می شوند که یک جا جمع شوند و جلو آنها بگیرد .

شن ها از نوع ماسه ها از مانع عبور نکرده اند و رسوبات به صورت تپه های شنی ، شن ها ی روان یا تپه های شنی که یکی از پدیده های مربوط به بادهای فرسایشی است در منطقه قابل دیدن است . در این منطقه هوازدگی ، انتظار ما ، هوازدگی مکانیکی است .
حفرات انحلالی کوچک مقیاس ، حفره های لانه زنبوری که نتیجه تماس آبهای باران با کربنات کلسیم است و شیارهای ؟؟؟؟ که هوازدگی شیمیایی را نشان می دهد دیده می شود .

نرول های چرت پدیده دیاژنتیک سیلیسی است در موقع دیاژنز سیلیس آزاد می شود و در یک جا جمع می شوند . در اثر فشارهای که به سنگ می آید حفرات بوجود می آیند محلول های شیمیایی اغلب از جنس آن سنگ اشباع می شود ، کربنات کلسیم رگه ها هستند در آهک منطقه به طور ثانویه دیده می شود با توجه به جنس آنها ممکن است اقتصادی هم باریت باشند .
فسیلها درمنطقه از نوع جلبکها می باشند که نماینده زمان کرتاسه هستند .

ایستگاه دوم :
اغلب آهک ها معادن سرب و روی و باریت در ایران مرکزی هستند .
منطقه دارای سازند آهک های مرمرا یس شده و دولومیت سن پرمین داریم .
در منطقه اردکان در ایستگاه اول کرتاسه داشتیم و در این جا سن سازند پرمین است جوان تر شدن سازند نشان می دهد و
در این منطقه آهکو دولومیت به مرمر تبدیل شده است . سنگهای کربناته از نوع آهک که به رنگ خاکستری دیده می شود و دولومیت که کربنات مضاعف منیزیم است که به رنگ زرد وقهوه ای مشهود است .

در منطقه مرز مشخصی بین دولومیت و آهک دیده می شود .
در زیر زمین منیزیم به صورت محلول های شیمیایی دیده می شود و با آهک واکنش می دهد و جانشین کلسیم می شود و کلسیم آزاد می شود و دولومیت تشکیل می شود .

اولیه یا ثانویه بودن دولومیت مهم است . در این ایستگاه دولومیت ها از نوع ثانویه می باشند ، که آهک تبدیل به دولومیت شده است .
در این منطقه فرآیند برشی شدن (خرد شدگی ) سنگ که حاصل حرکت گسلها می باشد دیده می شود .
برش ها دو منشع دارند : برش ؟؟؟؟ که به صورت غار چون در فضای باز هستند حالت گردند.
به خود می گیرند و برش های تکتونیکی که در ارتباط با گسل است که قطعات سنگ را خرد و زاویه دار می کنند .

فهرست
مقدمه
بازدید زمین شناسی
فصل اول
نقشه ها و نقشه زمین شناسی
فصل دوم
منطقه شمال شرق اردکان
ایستگاه یک
ایستگاه دو
ایستگاه سه
ایستگاه چهارم
ایستگاه پنجم
ایستگاه ششم
ایستگاه هفتم
فصل سوم
منطقه مسیر تفت به ده بالا
ایستگاه یک (تفت)
ایستگاه دو (مسیر ده بالا)
ایستگاه سوم (سازند آهک تفت)
ایستگاه چهارم (؟؟؟؟؟؟مجاورتی)
ایستگاه پنجم (؟؟؟؟شیرکوه)